Besi Hayvancılığında Arpa ve Konsantre Yem Kullanımı
Besi hayvancılığı, sığır ve küçükbaş hayvanların belirli bir süre boyunca kontrollü ve yoğun yemleme programlarıyla canlı ağırlıklarının artırılmasını amaçlayan bir üretim faaliyetidir. Et veriminin artırılması, karkas kalitesinin yükseltilmesi ve ekonomik üretimin sağlanması açısından beslemenin önemi büyüktür. Bu bağlamda, hayvanların enerji ve besin maddesi gereksinimlerini karşılayan arpa ve konsantre yemler, modern besi sistemlerinin temel unsurları arasında yer almaktadır.
Doğal mera ve kaba yem kaynaklarının besi performansı açısından yetersiz kalması, arpa ve konsantre yem kullanımını zorunlu hale getirmiştir. Bu yemler, hayvanların kısa sürede istenen kesim ağırlığına ulaşmasını sağlayarak besi süresini kısaltmakta ve üretim verimliliğini artırmaktadır.
Besi Hayvancılığında Yemleme Esasları
Besi hayvancılığında temel amaç, hayvanların genetik potansiyellerine uygun şekilde hızlı ve sağlıklı kilo almasını sağlamaktır. Bunun için rasyonların enerji, protein, mineral ve vitamin bakımından dengeli olması gerekmektedir. Kaba yemler sindirim sistemi sağlığı için vazgeçilmez olmakla birlikte, enerji yoğunlukları düşüktür. Bu nedenle besi rasyonlarında yüksek enerjili ve besin değeri yoğun yemlere ihtiyaç duyulmaktadır.
Arpa ve konsantre yemler, bu ihtiyacı karşılayan başlıca yem kaynaklarıdır. Bu yemler, hayvanların günlük besin gereksinimlerini daha az yemle karşılamasına olanak tanımakta ve yemden yararlanma oranını artırmaktadır.
Arpanın Besi Hayvancılığındaki Yeri ve Önemi
1.Arpanın Besin Değeri
Arpa, nişasta bakımından zengin bir tahıl olup besi hayvanları için önemli bir enerji kaynağıdır. Ortalama olarak yüksek oranda sindirilebilir karbonhidrat içerir ve orta düzeyde protein sağlar. Lif oranının düşük olması, arpanın rumende hızlı fermente olmasına neden olur ve bu durum enerji üretimini artırır.
2. Arpanın Kullanım Amacı
Besi hayvancılığında arpa, hayvanların günlük enerji ihtiyacını karşılamak, canlı ağırlık artışını hızlandırmak ve besi süresini kısaltmak amacıyla kullanılmaktadır. Arpanın rumende parçalanması sonucu oluşan uçucu yağ asitleri, kas ve yağ dokusu gelişimini destekleyerek et verimini artırmaktadır.
3. Arpanın Kullanım Şekli ve Rasyondaki Oranı
Arpa genellikle kırılmış, ezilmiş veya öğütülmüş halde rasyonlara katılmaktadır. Bu işlem, sindirilebilirliği artırmakta ve yemden yararlanmayı iyileştirmektedir. Ancak arpanın aşırı kullanımı rumen asidozu ve sindirim bozukluklarına yol açabileceğinden, kaba yemlerle dengeli bir şekilde verilmesi gerekmektedir.
Konsantre Yemlerin Tanımı ve Besi Hayvancılığındaki Rolü
1. Konsantre Yemlerin İçeriği
Konsantre yemler, enerji ve protein açısından yoğunlaştırılmış yemlerdir. İçeriklerinde arpa, mısır, kepek, yağlı tohum küspeleri ile mineral ve vitamin katkıları yer almaktadır. Bu yemler, hayvanların tüm besin madde gereksinimlerini dengeli bir şekilde karşılamayı hedeflemektedir.
2. Konsantre Yem Kullanımının Amacı
Konsantre yemlerin besi hayvancılığındaki temel amacı, hızlı ve ekonomik canlı ağırlık artışı sağlamaktır. Yüksek enerji ve protein içeriği sayesinde kas gelişimini artırır, karkas kalitesini iyileştirir ve hayvanların daha kısa sürede pazarlanabilir ağırlığa ulaşmasına olanak tanır.
3.Konsantre Yemlerin Rasyondaki Yeri
Besi rasyonlarında konsantre yemler, kaba yemlerle birlikte dengeli bir şekilde kullanılmaktadır. Besinin ilerleyen dönemlerinde konsantre yem oranı artırılarak hayvanların enerji ihtiyacı karşılanır. Ancak bu artışın kontrollü yapılması, hayvan sağlığı açısından büyük önem taşımaktadır.
Arpa ve konsantre yemlerin uygun oranlarda kullanılması, günlük canlı ağırlık artışını önemli ölçüde artırmaktadır. Bu yemler sayesinde hayvanlar daha kısa sürede hedeflenen kesim ağırlığına ulaşmakta ve besi süresi kısalmaktadır. Ayrıca yemden yararlanma oranı yükselmekte, aynı miktar yemle daha fazla canlı ağırlık artışı sağlanmaktadır.
Yem maliyetleri, besi hayvancılığında toplam giderlerin büyük bir bölümünü oluşturmaktadır. Arpa, genellikle ekonomik bir enerji kaynağı olarak tercih edilirken, konsantre yemler sağladıkları hızlı kilo artışı sayesinde maliyet-etkin bir besleme imkânı sunmaktadır. Doğru planlanan arpa ve konsantre yem kullanımı, birim et maliyetini düşürerek işletmelerin kârlılığını artırmaktadır.